Zespół jelita nadwrażliwego (IBS) – jak odzyskać komfort trawienia

Często po posiłku czujesz wzdęcia, bóle brzucha, nieregularne wypróżnienia lub uczucie ciężkości? To mogą być pierwsze sygnały zespołu jelita nadwrażliwego (IBS) – przewlekłego schorzenia przewodu pokarmowego, które dotyka coraz więcej osób. Choć IBS nie zagraża życiu bezpośrednio, znacząco obniża komfort życia i wpływa na codzienną energię, nastrój i koncentrację.

Zespół jelita nadwrażliwego to złożone zaburzenie funkcjonowania jelit, w którym mechanizmy nerwowe, hormonalne i trawienne wchodzą w konflikt, prowadząc do nadwrażliwości jelit na stres, niektóre pokarmy i czynniki środowiskowe. W praktyce objawia się to przewlekłymi dolegliwościami, które trudno zdiagnozować jedynie na podstawie standardowych badań.

Kogo dotyczy IBS?

IBS może dotknąć każdego, ale pewne grupy są szczególnie narażone:

  • kobiety w wieku 20–50 lat – zespół jelita nadwrażliwego częściej diagnozuje się u kobiet niż u mężczyzn,

  • osoby ze skłonnością do stresu i napięcia emocjonalnego, które nasila objawy jelitowe,

  • osoby z nietolerancjami pokarmowymi, np. na laktozę czy fruktozę,

  • osoby z wcześniejszymi zaburzeniami flory jelitowej lub po antybiotykoterapii,

  • pacjenci z przewlekłym bólem brzucha lub nieregularnym rytmem wypróżnień.

IBS nie wybiera – może wystąpić u osób młodych, w sile wieku, a nawet seniorów. Najważniejsze jest, by rozpoznać objawy i wprowadzić odpowiednie wsparcie żywieniowe i stylu życia.

Objawy zespołu jelita nadwrażliwego

IBS charakteryzuje się przewlekłymi problemami trawiennymi, które pojawiają się przez wiele miesięcy, a czasem lat. Do najczęstszych objawów należą:

  • bóle i skurcze brzucha, często łagodzące się po wypróżnieniu,

  • wzdęcia i uczucie pełności, nawet po niewielkim posiłku,

  • nieregularne wypróżnienia – zaparcia, biegunki lub ich naprzemienność,

  • nadmierne gazy i odbijanie,

  • uczucie zmęczenia i spadku energii, często wynikające z przewlekłego dyskomfortu jelitowego,

  • w niektórych przypadkach objawy stresowe i lękowe nasilające dolegliwości.

Choć objawy IBS są przewlekłe i uciążliwe, nie powodują uszkodzenia jelit, co jednak nie umniejsza ich wpływu na codzienne funkcjonowanie.

Jak mogę pomóc jako dietetyk kliniczny?

Praca z pacjentami z IBS wymaga indywidualnego podejścia, ponieważ każdy organizm reaguje inaczej na pokarmy i stresory.

W konsultacji:

  • analizuję historię dolegliwości, wyniki badań oraz obecny styl życia,

  • wprowadzam indywidualną dietę eliminacyjną lub modyfikację diety FODMAP, która pomaga ograniczyć wzdęcia i nieregularne wypróżnienia,

  • wskazuję produkty wspierające mikroflorę jelitową i odporność przewodu pokarmowego,

  • uczę strategii radzenia sobie ze stresem i technik relaksacyjnych, które zmniejszają nadwrażliwość jelit,

  • monitoruję postępy i stopniowo wprowadzam nowe produkty, aby dieta była pełnowartościowa i zrównoważona.

Dzięki indywidualnemu podejściu możliwe jest znaczące złagodzenie objawów, poprawa komfortu trawienia i jakości życia, bez drastycznych restrykcji czy skutków ubocznych.